شصت و هفتمین سالگرد تشکیلات دمکراتیک زنان ایران فرخنده باد!

تاریخ پرافتخار تشکیلات دمکراتیک زنان ایران که تاثیر کیفی عمیقی بر سازمان دهی مبارزات صنفی - سیاسی زنان ایران و استفاده از اشکال مبتکرانه و سودمند مبارزاتی درشرابط مختلف برجای گذاشت، بخشی از تاریخ درخشان و سراسر مبارزه زنان قهرمان و پیکارجوی ایران است که امروزه دوشادوش با سایر نیروهای مترقی پایه های رژیم زن ستیز ولایت فقیه راسخت به لرزه درآورده و تا رسیدن به آزادی و برابری و عدالت جنسی و طبقاتی از پای نخواهد نشست.

تشکیلات دمکراتیک زنان، بزرگ ترین تشکل صنفی سیاسی زنان ایران، که نقش چشمگیر و اثرگذار در تاریخ مبارزات حق طلبانه زنان میهن ما ایفا کرد، ابتدا با نام “تشکیلات زنان” در ۱۸ بهمن ماه ۱۳۲۱، توسط عده ای از زنان پیشرو که خودعضو حزب توده ایران بودند پایه گذاری شد. حزب توده ایران از همان ابتدای بنیانگذاری خود تنها نیروی سیاسی یی بود که اعتقاد داشت زنان یکی از اجزای تشکیل دهنده جنبش مردمی هستند و به کار در میان زنان اهمیت ویژه داد. شعار برابری کامل زن ومرد در خانواده و در کلیه عرصه های حیات اجتماعی، سیاسی و اقتصادی از شعارهای اساسی حزب بود. در اولین مرامنامه آن در بخش۶ آمده بود:
کوشش در توسعه حقوق اجتماعی و برقراری حقوق زنان، حق انتخاب شدن و انتخاب کردن در مجلس مقننه و انجمن های ایالتی و بلدی؛ 

بهبود اوضاع مادی و تامین استقلال اقتصادی زنان؛
تاسیس و افزایش موسسات حمایت مادران وکودکان بی بضاعت؛
تساوی حقوق زوجبن و تجدید نظر در قوانین زناشویی وطلاق
و در بخش کارگران تساوی دستمزد زن ومرد
واستفاده زنان کارگرحداقل سه ماه از مرخصی با دریافت حقوق در دوره وضع حمل بود.

با توجه به مسایل فوق، زنان پیشرو جذب حزب شدند وعلاوه برآن، در پلنوم ها و جلسات تصمیم گیری و کنگره هم شرکت داشتند و انتخاب هم می شدند، مسئله ای که امروز پس از گذشت67 سال شاید امری عادی باشد. با بنیانگذاری تشکیلات زنان مبارزه در این عرصه مهم و حیاتی به عهده زنان گذاشته شد و تشکیلات زنان توانست با استفاده از کادرهای خود در مدت زمان کوتاهی به یکی از بزرگ ترین سازمان های صنفی - سیاسی آن روز میدل شود .

با نگاهی به فعالیت ها ی تشکیلات زنان و تلاش در جهت سازماندهی و ارتقا ی سطح آگاهی زنان با استفاده از کارزارها و شیوه های متنوع مبارزاتی مانند ایجاد تشکل های دمکراتیک و مدنی ، شیوه هائی که امروزه نیز جنبش مستقل زنان با جدیت آن را دنبال می کند، “ تشکیلات دمکراتیک زنان ایران “ پشتوانه غنی مبارزاتی یی در روند مبارزات حق طلبانه زنان میهن ما برجای گذاشت که با سرکوب و زندان و غیرقانونی کردن نمی توان آن را از بین برد.
 

تشکیلات زنان در شرایطی اعلام موجودیت کرد که تقریبا سه دهه از نهضت بیداری زنان که از زمان مشروطیت آغاز شده بود می گذشت. پیشگامان اولیه نهضت زنان مبارزه برای کسب سوادآموزی دختران را با وجود همه مخالفت های ارتجاع حاکم تا حدی نهادینه کرده بودند. اما در جامعه سنتی و مردسالار آن روز که بیسوادی بیداد می کرد و زنان در بی حقوقی کامل بسر می بردند و فاشیسم نیز در جهان بر طبل جنگ می کوبید کاردرمیان زنان چندان آسان نبود. تشکیلات زنان با جذب زنان پیشرو در صفوف خود مبارزه برای خواست های برحق زنان را در برنامه مدون خود آورد که مبارزه برای حقوق اولیه زنان مانند حق رای و مبارزه برای برابری زن ومرد و لغو قوانبن ارتجاعی، مبارزه برای حفظ صلح درجهان، مبارزه برای دستمزد برابر در مقابل کار برابر و درصدر آن ها تلاش برای سوادآموزی و ارتقائ سطح آگاهی جنسیتی در جامعه از خطوط پررنگ آن بود. کار گسترده و خستگی ناپذیر در بین توده زنان با ایجاد کلاس های مختلف آموزشی، از سوادآموزی گرفته تا خیاطی ، بهداشت، کمک رسانی به مناطق محروم ، کار در تشکل هائی مانند شورای مادران، جمعیت هواداران صلح، جمعیت حمایت کودک، اتحادیه زنان زحمتکش ، در کنار انتشار مجلات و نشریات مخصوص زنان مثل ”بیداری ما“ ارگان تشکیلات زنان با شعار “تساوی حقوق زنان با مردان“ و پس از توقیف آن ” جهان تابان“، و نیز ”جهان زنان“ که هرکدام درسازمان دهی و آگاهی بخشی جنسیتی در جامعه سهم بسزایی داشتند،فعالیت پیگیر اعضای تشکیلات زنان را در بر می گرفت. از فعالیت های مبتکرانه تشکیلات دمکراتیک زنان در برگزاری کارزارهای وسیع مبارزاتی، از جمله در بحبوحه تجدید نظر در قانون انتخابات، که بی شباهت به مبارزات امروز زنان ایران نیست، می توان به عنوان نمونه نام برد. تشکیلات علاوه بر چاپ و پخش روزانه روزنامه ای در یک صفحه، با برگزاری میتینگ های محلی و نبز با جمع آوری امضاء در پای فرم هائی که رودررو در اختیار مردم قرار می داد و خود به نوعی رفراندوم بود( در شماره ۲۸“ جهان زنان“ خرداد۱۳۳۱علام شد که تا آن روز تعداد۶۵۳۶۰ امضاء جمع آوری شده است) ،یا با ارسال نامه هائی به رجال سرشناس کشور مثل دهخدا و نیز به سازمان های زنان مثل“ کانون بانوان“ به طورپیگیربرای حق شرکت زنان در انتخابات مبارزه می کرد. این حق حتی با تصویب قانون جدید دوباره از زنان سلب شده بود . تشکیلات زنان با ارسال تلگرافی به سازمان ملل اعتراض خود را نسبت به قانون جدید انتخابات با استناد به منشور ملل متحد و اعلامیه جهانی حقوق بشر اعلام داشت. اما این مبارزات سبب شد که سال ها بعد رژیم شاه عقب نشینی کند و تحت عنوان ” انقلاب سفید“ این حق زنان را به رسمیت شناسد.

تشکیلات زنان در طول فعالیت خود همواره با سرکوب و غیرقانونی شدن مواجه بود. فعالان آن بشدت مضروب و دستگیر می شدند. در سال ۱۳۲۷ نیز غیرقانونی اعلام شد . اما چندی بعد با نام ”سازمان زنان ایران“ فعالیت خود را ادامه داد. سازمان زنان در تهران و بسیاری از شهرها کلوپ خود را دایرکرد. برگزاری سمینارها و کنفرانس های محلی و نیز در سال ۱۳۳۲ تحت پوشش عروسی اولین کنگره سراسری خود را با شرکت صدها نفربرگزار کرد که مسائل مربوط به حقوق مدنی و سیاسی و اقتصادی زنان مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت. قطعنامه ای نیز صادر شد که مهم ترین بخش آن تامین حق انتخاب کردن و انتخاب شدن زنان بود. ضمنا این کنگره نمایندگانی را انتخاب کرد تا در کنگره جهانی زنان در کپنهاک (۱۹۵۴)، که به ابتکار“ فدراسیون بین المللی دمکراتیک زنان ” ترتیب داده شده بود شرکت کنند. تشکیلات دمکراتیک زنان ایران از سال۱۳۲۶ به عضویت این سازمان جهانی انتخاب شد. برگزاری باشکوه جشن های هشت مارس چه در شرایط علنی یا مخفی هرساله این امکان را فراهم می ساخت تا یک بار دیگر خواسته های برحق زنان در سطح جامعه مطرح شود . در جشن هشت مارس ۱۳۳۱در تهران که هزاران زن و دختردر تظاهرا ت خیابانی شرکت داشتند خبرگزاری یونایتدپرس از “اجتماع پنج هزار زن با پلاکارت ها و شعارهائی “ مانند“ مادرانی که زندگی می بخشند باید از آنان دفاع کرد“ و کودکان با همراه داشتن شعارهائی مانند ”مادر از من دفاع کن – ما نان و بهداشت می خواهیم“ گزارش داد. با کودتای ننگین ۲۸ مرداد ۳۲که احزاب و سازمان های مترقی سرکوب شدند تشکیلات دمکراتیک زنان ایران نیز غیرقانونی اعلام شد و بسیاری از کادرها و فعالان آن راهی زندان ها شدند و برخی نیز مجبور به مهاجرت اجباری گردیدند که در مهاجرت نیز مبارزه خود را به اشکال دیگر و با شرکت در کنفرانس ها ی جهانی و افشای رژیم زن ستیزشاه ادامه دادند.

بعد ازپیروزی انقلاب تشکیلات دمکراتیک زنان ایران توانست با بازسازی سازمان های خود به مبارزه علنی و پیگیرانه خود ادامه داده و با استفاده از تجارب ارزشمند گذشته با برگزاری سمینارها و کلاس های آموزشی وبهداشتی، آموزش حقوق زنان در عرصه اجتماع و خانواده، کمک به مناطق محروم و جنگ زده و اعزام پزشک و پرستار ...هزاران نفر را به صفوف خود جذب کند .با این وجود نمی توان از کم رنگ شدن برخی از خواسته های صنفی در شرایط پیچیده بعد از انقلاب در مقابل مبارزه ضدامپریالیستی سخن نگفت ، اما تشکیلات دمکراتیک زنان با کار شبانه روزی خود در مدت کوتاه فعالیت علنی (کم تر از چهارسال) به چنان نیروی سازمان یافته ای تبدیل شد که ارتجاع زن ستیز را به هراس انداخت. استبداد همیشه تلاش داشته و دارد که اجازه ندهد یک جنبش سازمان یافته و منسجم حول خواسته های حق طلبانه زنان پا بگیرد، ودر نتیجه ،به سرکوب سازمان های صنفی سیاسی زنان مبادرت می کند. در سال ۱۳۶۲ هم تشکیلات دمکراتیک زنان توسط رژیم زن ستیز فقها سرکوب شد. دفاتر آن در تهران و شهرستان ها بسته و بسیاری از فعالان آن دستگیر و راهی شکنجه گاه ها شدند. “جهان زنان“ توقیف شد. اما مبارزه زنان به اشکال دیگر ادامه یافت. تا جائی که در ۲ خرداد ۱۳۷۶زنان قهرمان ایران بازهم حماسه آفریدند ودر فضائی که خود در به وجودآوردن آن نقش مهم داشتند، توانستند با ایجاد سازمان های صنفی - اجتماعی و کار عظیم فرهنگی در بالابردن آگاهی جنسیتی جامعه نقش فراوان ایفا کنند. امروزه جنبش مستقل و حق طلبانه زنان که در کوره مبارزات یکصدساله خود آبدیده شده است به چنان نیروی اثر گذار و مهم در جنبش مردمی مبدل شده که نمی توان آن را نادیده گرفت. زنان هم اکنون نیز در جنبش مردمی ایران در صفوف اول نبرد جای دارند و شجاعت و دلاوری آنان سبب شگفتی افکار عمومی جهان شده است.
 

تاریخ پرافتخار تشکیلات دمکراتیک زنان ایران که تاثیر کیفی عمیقی بر سازمان دهی مبارزات صنفی - سیاسی زنان ایران و استفاده از اشکال مبتکرانه و سودمند مبارزاتی درشرابط مختلف برجای گذاشت، بخشی از تاریخ درخشان و سراسر مبارزه زنان قهرمان و پیکارجوی ایران است که امروزه دوشادوش با سایر نیروهای مترقی پایه های رژیم زن ستیز ولایت فقیه راسخت به لرزه درآورده و تا رسیدن به آزادی و برابری و عدالت جنسی و طبقاتی از پای نخواهد نشست. 

برگرفته از تارنگاشت حزب توده ایران:

http://tudehpartyiran.org/detail.asp?id=979