در یك هفته گذشته سه قلاده توله‌شیر، یك روباه، یك گرگ و یك كركس در
خیابان‌های تهران به دام ماموران آتش‌نشانی افتادند. معلوم نیست داستان از چه قرار
است، اگرچه ماجرا بیشتر به قصه فیلم‌های «انیمیشن» شبیه است اما این حیوانات وحشی
به یكباره به خیابان‌های تهران ١٠ میلیونی و دودآلود آمدند و هم خودشان را شوكه
كردند و هم پایتخت‌نشینان را.
اولین خبری كه در این‌باره منتشر شد اوایل هفته گذشته بود، خبر در
رابطه با حضور یك كركس بزرگ در حیاط خانه‌ای در خیابان گلبرگ تهران بود، پس از آن
روز سه‌شنبه خبر حضور یك توله‌شیر در حاشیه تقاطع اتوبان همت و خیابان هنگام و
فردای آن ماجرای مشاهده یك روباه در حیاط خانه‌ای در خیابان‌ری منتشر شد.
اما این پایان كار نبود، آخرین روز این هفته باز هم خبر مشاهده دو
توله‌شیر در نزدیكی پارك پردیسان تهران یكی زنده و دیگری مرده و یك گرگ زنده در
غرب تهران توسط اهالی منتشر شد. خبر حضور همه این حیوانات توسط مردم به آتش‌نشانی تهران
اطلاع‌رسانی شد و ماموران پایگاه‌های مختلف این سازمان در اقداماتی تحسین‌برانگیز
همه آنها را بدون داشتن كمترین امكانات تخصصی و مورد نیاز زنده‌گیری كرده و به
مسوولان دفتر حیات‌وحش سازمان محیط‌زیست و پارك پردیسان تحویل داده شدند.
زنده‌گیری این حیوانات از آن رو حایز اهمیت است كه در موارد مشابه دیگر
به خصوص در رابطه با حضور حیوانات وحشی در سطح شهرهای دیگر كشور، ماجرا معمولا با
كشته شدن این حیوانات به پایان می‌رسید، مساله‌ای كه انتقاد شدید دوستداران محیط‌زیست
را در پی داشت. اما این حیوانات وحشی از كجا آمده‌اند، این پرسشی است كه ذهن بسیاری
را به خود مشغول كرده است.
پیش از این و در سال‌های گذشته در مواردی كه سرمای شدید و بارش
فراوان برف و باران در طبیعت اطراف تهران و دامنه‌های البرز رخ می‌داد بسیاری از
جانورانی كه این مناطق زیستگاه آنهاست برای یافتن غذا و نجات جان خود به سمت شهرها
می‌آمدند. آخرین اتفاقی که از این دست در تهران رخ داد مربوط به سال‌های ابتدایی
دهه ٨٠ است. در آن سال به دلیل تغییرات اقلیمی و برف و باران فراوان برخی گونه‌های
جانوری مانند خارپشت، لاك‌پشت و مار به تعداد فراوانی به برخی نقاط شهر هجوم
آوردند.
علاوه بر این و به گفته برخی از كارشناسان محیط‌زیست در موردی دیگر و
هنگام برگزاری مانورها و آزمایشات نظامی در نزدیكی برخی از پارك‌ها و مناطق حفاظت‌شده
محیط‌زیست در اطراف تهران مانند سرخه‌حصار و پارك ملی خجیر و... تعدادی از گونه‌های
جانوری با شنیدن سروصدای این مانورها به سمت شهر فرار كردند. با این حال اما به
نظر نمی‌رسد عامل موارد اخیر اتفاقاتی از این دست باشد، چرا كه در محیط‌زیست ایران
شیر به صورت آزاد وجود ندارد و بقیه این حیوانات نیز در نقاط مختلف شهر از غرب تا
شرق و جنوب مشاهده و به دام افتاده‌اند.
همین سوال را با حسین محمدی، مدیركل دفتر حیات‌وحش و تنوع زیستی
سازمان حفاظت محیط‌زیست مطرح كردم. این مقام مسوول البته از خبر همه حیوانات به
دام افتاده اطلاعی نداشت اما گفت:
«روز پنجشنبه یك قلاده توله‌شیر زنده و لاشه یك توله دیگر در اطراف
جنگل لویزان مشاهده شد كه توسط ماموران آتش‌نشانی به دام افتاد، به احتمال زیاد
توله كشته شده به دلیل برخورد با خودروهای در حال تردد در اتوبان از بین رفت، با این
حال اما من از ماجرای خبر مشاهده و دستگیری كركس و گرگ اطلاعی ندارم و به نظرم این
اخبار اشتباه باشد.»
محمدی می‌افزاید:
«بر اساس برخی شنیده‌های ما این تولهشیرها متعلق به باغ‌وحش شیراز
بوده‌اند و در حین حمل آنها از شمال به شیراز در تهران رها شده یا فرار كرده‌اند.
علاوه بر این در این مدت تعدادی با مراجعه به سازمان محیط‌زیست مدعی
شده‌اند كه این تولهشیرها متعلق به آنهاست و خواستار بازپس‌گیری آنها بودند، ولی
متولی اصلی صدور مجوز برای حمل‌و‌نقل و نگهداری گونه‌های جانوری وحشی مانند شیر
سازمان محیط‌زیست است، حتی اگر باغ‌وحش شیراز در حال حمل این شیرها بوده باشد باید
با آنها بر خورد كرد، چرا كه بدون داشتن مجوزهای لازم این كار را كرده‌اند و اقدام
آنها غیرقانونی بوده است.»
مدیركل دفتر حیات‌وحش و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط‌زیست همچنین در
رابطه با خبر حضور یك روباه در تهران تاكید می‌كند:
«این اتفاقی غیرعادی نیست، چرا كه همین الان هم در پارك پردیسان و
برخی دیگر از پارك‌های شهر روباه و شغال دیده می‌شود.» او در مورد سرنوشت نهایی حیوانات
دستگیر شده نیز به شرق می‌گوید: «همه حیوانات وحشی كه در تهران مشاهده می‌شود و به
دام می‌افتند به سازمان محیط‌زیست تحویل داده شده و به پارك پردیسان منتقل می‌شوند.
گونه‌هایی كه قابلیت رهاسازی داشته باشند در طبیعت رها شده و گونه‌های دیگر مانند
این تولهشیرها به مراكزی مانند باغ‌وحش‌ها تحویل داده می‌شوند.»
بر اساس گفته‌های حسین محمدی، كسانی كه این حیوانات را در خانه‌های
خود و مراكز غیرقانونی نگهداری می‌كنند، مجرم هستند و باید با این كار برخورد شود،
چرا كه تنوع زیستی را به هم زده و جان جانوران را به خطر می‌اندازند. او همچنین در
پاسخ به سوالی در رابطه با اینكه آیا باغ‌وحش‌ها اجازه فروش توله حیواناتی از قبیل
شیر را دارند نیز این‌گونه گفت: « فروش حیوانات باغ‌وحش ایراد خاصی ندارد اما همه
این كارها باید با اجازه رسمی سازمان محیط زیست باشد.»
او همچنین ملاك این سازمان برای تایید یا رد خریداران یا افرادی كه یك
جانور وحشی را در اختیار دارند نیز این‌گونه توضیح داد: « اگر خریدار یا نگهدارنده
این جانوران شخصیتی موجه باشد و آن را از مراكز مجاز تهیه كرده باشد، ایرادی ندارد.»در
عین حال این احتمال هم وجود دارد كه ماجرای رهاسازی جانوران وحشی در خیابان‌های
تهران با توجه به اینكه نه فصل زادآوری است و نه تغییرات اقلیمی خاصی در طبیعت رخ
داده بیش از آنكه پدیده‌ای زیست‌محیطی باشد، ممكن است برای جلب توجه افكار عمومی
به این مساله باشد و نه چیز دیگر.
«خبرگزاری مشرق»
عنوان را اینجانب برگزیده ام. ب. الف. بزرگمهر
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر