پرده‌هایی از ناگفته‌های جنگ در غزه

پرده اول: محمود الجعبری رئیس شاخه نظامی حماس شب ۱۴ اکتبر مفاد پیشنهادی تمدید قرارداد آتش بس با اسرائیل را که مصری‌ها برای او آورده بودند رد کرد و چند ساعت بعد در اوائل صبح یک موشک اسرائیلی ماشین او و ۱۲ نفر ازهمراهانش را هدف قرار داد. او نمی‌دانست با وجودی که چند سالی بود همانند عماد مغنیه و دیگر امنیتی‌های فلسطینی و حزب الله به یک سایه تبدیل شده و زندگی مخفی داشت و همه ملاحظات امنیتی را مو به مو رعایت می‌کرد در تور اسرائیلی‌ها قرار گرفته و اسرائیلی‌ها منتظرند تا دقیقا در سالگرد آزادی گیلعاد شالیط او را هدف قرار دهند. محمود الجعبری‌‌ همان کسی است که اسارت گلعاد شالیط سرباز اسرائیلی را وسط میدان جنگ در سال ۲۰۱۰ برنامه ریزی کرد و تنها کسی است که برای حدود یک سال با شالیط تماس داشت و با او حرف زده بود. اسرائیل به انتقام اسارت این سرباز ۱۵ روز از زمین و هوا غزه را بمباران کرد و یک سال بعد از اینکه شالیط با معامله آزاد شد نیز حساب خود را با الجعبری تسویه کرد.

گرشام باسکین از مسئولان امنیتی اسرائیل و تنظیم کننده جزئیات قرارداد آتش بس بعدا در نیویورک تایمز نوشت که محمودالجعبری قسم خورده بود که هیچگاه با اسرائیلی‌ها طرف مذاکره قرار نگیرد به همین دلیل همواره یکی دیگر از اعضای شورای حماس با اختیارات ویژه از طرف او با وساطت اطلاعاتی‌های مصر با اسرائیل رایزنی می‌کرد. مفاد جدید قرار داد آتش بس که از سوی الجعبری رد شد نکات قابل توجه و جدیدی داشت که دغدغه‌های امنیتی اسرائیل را نیز پیرامون موشک‌هایی که به اسرائیل شلیک می‌شود نشان می‌دهد. اسرائیل در این قرارداد از حماس خواسته بود تا هم مانع شلیک موشک به اسرائیل شود و هم با کسانی که عضو یا تحت پوشش حماس نیستند اما به سوی اسرائیل موشک شلیک می‌کنند مقابله کند. بنابر اطلاعاتی که اسرائیلی‌ها دارند این روز‌ها به غیر از حماس، طیف‌های سلفی و اعضای جهاد اسلامی و گروههای تازه تاسیس نیز از غزه به سوی اسرائیل موشک شلیک می‌کنند که اصلا ربطی به حماس ندارند. اسرائیل از حماس خواسته بود تا در چهارچوب قرارداد آتش بس اطلاعات این گروه‌های پراکند را از طریق دستگاه جاسوسی مصر به حماس بدهند و حماس خودش این گروه‌ها را سرکوب کند. محمود الجعبری با این پیشنهاد مخالفت کرده بود و بر لغو تحریم غزه تاکید داشت.

پرده دوم: حدود یک ماه گذشته یک مانور موشکی با نام چالش سخت ۲۰۱۲ بین آمریکا و اسرائیل آغاز شد که در ظاهر قرار بود سیستم دفاعی گنبد آهنین، یا مدرن‌ترین سیستم ضد موشکی که ساخت خود اسرائیل است را با کمک ارتش آمریکا امتحان کند. ظاهرا چند بار به دلیل گران بودن، آماده نبودن تجهیزان فنی و بعد‌ها به علت انتخابات آمریکا این مانور به تاخیر افتاد اما اکنون که مانور به پایان رسیده است می‌توان به دلائل تاخیر مانور پی برد و آن چیزی نبود جز روشن‌تر شدن وضعیت پرونده هسته‌ای ایران و تا حدودی سوریه. مانور چالش سخت یکی از گران‌ترین و مدرن‌ترین مانورهایی بود که تاکنون ارتش آمریکا با کشوری مانند اسرائیل انجام داده است. در جریان این مانور حدود ۳۵۰۰ سرباز و کار‌شناس آمریکا راهی اسرائیل شدند.

مهم‌ترین بخش مانور امتحان عملی شبکه دفاع هوایی جدیدی بود که برای مقابله با موشک‌های حماس و ایران طراحی شده است. این سیستم دفاع قرار است در کنار موشک‌های پاتریوت آمریکایی و نیز موشک‌های آمریکایی - اسرائیلی ارو (پیکان) بقیه نقاط ضعف اسرائیل را تحت پوشش قرار دهد. هزینه هر سکوی پرتاب موشک در حدود ۵۰ میلیون دلار و قیمت هر موشکی که شلیک می‌شود حدود ۶۰ هزار دلار است. موشک‌های اخیر به یک شبکه محاسبه کامپیوتری وصل بود که فقط به سوی موشک‌هایی که ممکن است به جای مهمی اصابت کند شلیک می‌شود و موشک‌هایی که در صحرا یا مثلا در دریا سقوط می‌کنند از سوی این سیستم دفاع هوایی رصد نمی‌شوند. اسرائیلی‌ها با این تحلیل که روزی درگیری با ایران رخ می‌دهد و باید برای آن روز مهیا شد این مانور و سیستم دفاعی را طراحی کرده‌اند.

 اسرائیلی‌ها به دلیل حساسیت شرایط خاورمیانه و به دلیل نقاط ضعفی که دارند و هر روز نقاط بیشتری از خاک اسرائیل مورد اصابت موشک‌های جدیدی قرار می‌گیرد بر اساس محاسبات بسیار دقیق زمان بندی مانور را طوری طراحی کردند که همزمان به ۳ هدف برسند. یعنی اینکه: سپر دفاعی گنبد آهنین در یک جنگ واقعی مورد آزمایش قرار گیرند، ضربه‌ای کاری به حماس وارد شود و در ‌‌نهایت بازدارندگی دفاع هوایی اسرائیل علیه حمله ایرانی‌ها عملا تست شود.

مانور دفاع ضد هوایی از اواخرماه اکتبر در ۲۴- ۲۵ این ماه آغاز شد و قرار بود حدود ۳ هفته یعنی تا اواسط ماه، یعنی تا ۱۵ نوامبر ادامه پیدا کند. اسرائیلی‌ها برای رسیدن به این هدف طوری سازماندهی کرده بودند که دو هفته اول مانور فقط به انجام آزمایشهای اولیه مانور گذشت اما در هفته سوم مانور چالش سخت با هدف قرار دادن محمود الجعبری، مانور را بر اساس یک برنامه ریزی دقیق وارد مرحله عملی و جنگ واقعی کرد. در واقع اگر حداقل هزار موشک از سوی حماس به سوی اسرائیل شلیک نمی‌شد اسرائیلی‌ها نمی‌توانستند سیستم گنبد آهنین را با ضریب اطمینان قابل توجه، امتحان یا نقاط ضعف آن را بر طرف کنند.

با ترور محمود الجعبری باران موشک‌های حماس به سوی اسرائیل سرازیر و قسمت اصلی مانور واقعی عملا آغاز شد. جالب‌تر اینکه حماس برای ضربه زدن به اسرائیل دو سه موشک والفجر ایرانی را نیز که نسل جدیدی از موشک‌های حماس است به سوی اسرائیل شلیک کرد و با این اقدام هم یکی از بزرگ‌ترین نقاط ضعف مانور را برای اسرائیلی‌ها بر طرف و هم عملا ثابت کرد که ایران صحنه گردان نبرد موشکی با اسرائیل است.

ظاهرا این برای اولین بار است که اسرائیلی‌ها یک مانور نظامی را به یک جنگ واقعی با همه مختصات یک جنگ واقعی تبدیل می‌کنند تا همه نقاط ضعف دفاعی آن‌ها آشکار شود. اندکی بعد از پایان مانور امریکا و اسرائیل قرارداد آتش بس با حماس تمدید شد چون اسرائیل اصلا قصد جنگیدن نداشت. حماس در جریان این آتش بس رهبر شاخه نظامی خود محمودالجعبری و نیز بخش‌های مهمی از ذخائر موشکی‌اش را از دست داد و در ‌‌نهایت به متارکه درگیری با اسرائیل رضایت داد. اما اسرائیل تقریبا به همه اهداف سیاسی نظامی که از ابتدا تحت عنوان مانور دفاع موشکی برای آن برنامه ریزی کرده بود رسید که یک شاهکار نظامی است.

در حال حاضر می‌توان نتیجه گرفت که اسرائیلی‌ها در یک منطق نظامی، اندکی پس از آنکه نقاط ضعف خود را با انجام این مانور برطرف کرده عملا آماده درگیری احتمالی با ایران است که با‌‌ همان منطق نظامی به دلیل تحریم‌های بین المللی هر روز ضعیف‌تر از دیروز می‌شود. اسرائیلی‌ها با ترور دانشمندان اتمی ایرانی، ارسال ویروس و بمب گذاری در مناطق حساس ایران، مقابله عملی با ایران را آغاز کرده‌اند. در ضمن، با بمباران کارخانه اسلحه سازی در کشور سودان که مدعی هستند به ایران تعلق داشته و نیز با کشاندن حماس به یک درگیری واقعی برای تست دفاع هوایی گنبد آهنین عملا از دست بالا در خاورمیانه برخوردار‌اند.

برای ایران که یک پرده گردان مهم در منطقه خاورمیانه است و بخش مهمی از معادلات بر سر آینده ایران می‌گردد، مرور دقیق این تحولات نظامی و امنیتی از اهمیت بسیاری برخوردار است، تا روزی فرا نرسد که آینده کشور فدای محاسبات خام استراتژیست‌های کارنیازموده سپاه شود و ایران را فدای این شوق کودکانه کنند که یکی دو موشک ایرانی مثلا به تل آویو اصابت کرده است. صدام حسین و اطرافیانش هم برای اصابت موشک‌های قراضه اسکات به تل آویو جشن و پایکوبی زیادی برپا کردند. یک دهه پس از اعدام صدام، اسرائیل همچنان بزرگ‌ترین قدرت نظامی سرکوبگر منطقه است و مردم عراق با ویران شدن هر آنچه در چهل سال گذشته ساخته بودند عملا در فقر و فلاکت به سر می‌برند.

فرزانه روستایی

برگرفته از «روز»

پی افزوده:

نوشته ی تحلیلی بالا در دو پرده ی کوتاه و فشرده، گوشه هایی از چالش ها و برخی سیاست های اهریمنی پشت پرده ی رویدادهای غم انگیز مردم پلستین را در جنگ به تازگی درگرفته میان رژیم نژادپرست سیونیستی اسراییل با گروه های کم و بیش ساز و برگ یافته در نوار غزّه و از آن میان گروه اسلام گرای «حماس» به نمایش می گذارد. خواندن این نوشته ی ارزنده، بویژه برای آن گروه از نیروهای چپ سودمند است که از این چالش ها و سیاست های پشت پرده بخوبی آگاه نیستند و از همین رو، گاه با سیاه ـ سپید دیدن پدیده، نقش کمکی نیروهایی چون «حماس» را که در کردار آب به آسیاب نیروهای امپریالیسم و سیونیسم می ریزند، بدرستی و با همه ی درازا و پهنای آن نمی بینند.

تنها ایرادی که به این نوشتار می توان گرفت، درج نشدن خاستگاه های برخی خبرهای آمده در آن است.

ب. الف. بزرگمهر   هشتم آذر ماه ١٣٩١